Akkoorden werden niet nageleefd

Ondanks eerdere akkoorden tussen de federale overheid en de bankensector blijft de realiteit schrijnend: er zijn te weinig bankautomaten, de spreiding is onevenwichtig en burgers hebben steeds vaker moeite om aan cash geld te geraken. De afspraken met Febelfin en Batopin worden niet nageleefd en de beloofde dekking wordt niet gerealiseerd. Zelfstandigen en handelaars ondervinden bovendien steeds meer problemen bij het storten van cash geld.

Charlotte Verkeyn heeft dit probleem meermaals aangekaart in de Kamer. Tijdens de laatste plenaire vergadering van ontslagnemend minister Dermagne bracht ze de de tekortkomingen van Batopin en het gebrek aan controle door de federale overheid nogmaals onder de aandacht. Ondanks deze tussenkomsten bleef de situatie ongewijzigd, wat uiteindelijk heeft geleid tot de verankering van dit dossier in het regeerakkoord.

Gebrekkige samenwerking en tegenwerking

De manier waarop Batopin, het samenwerkingsverband van grootbanken, opereert is een belangrijke factor in deze problematiek. Lokale besturen worden keer op keer genegeerd of tegengewerkt bij hun inspanningen om geschikte locaties voor geldautomaten te vinden. Hoewel Batopin beweert dat er onvoldoende geschikte panden zijn, worden oplossingen en voorstellen systematisch verworpen. Zo blijkt uit getuigenissen van gemeentebesturen en uit de eigen ervaringen in Oostende. Bovendien worden lokale besturen onder druk gezet om gratis overheidsgebouwen ter beschikking te stellen voor geldautomaten, terwijl banken tegelijk hun eigen netwerk blijven afbouwen.

Daarnaast blijven banken zich verschuilen achter de afname van cashgebruik, terwijl deze trend grotendeels het gevolg is van hun eigen beleid: minder automaten betekent minder cashopnames, wat vervolgens wordt aangegrepen als argument om nog meer automaten te schrappen.

Oplossingen op komst

De nieuwe regering pakt dit probleem eindelijk structureel aan. In het regeerakkoord is opgenomen dat banken verplicht zijn een voldoende aantal bankautomaten te voorzien met een evenwichtige spreiding over alle gemeenten. Daarnaast wordt er extra aandacht besteed aan automaten waar cash kan worden gestort, een cruciale maatregel voor handelaars en zelfstandigen. Binnen de eerste 12 maanden na de start van de regering wordt een evaluatie van het protocol met Febelfin doorgevoerd. Als blijkt dat banken hun verplichtingen niet nakomen, zullen er bijkomende maatregelen worden genomen. Dit betekent dat de willekeurige sluiting van bankautomaten niet langer zonder gevolgen zal blijven en dat de federale overheid strenger zal toezien op de naleving van de gemaakte afspraken. Deze stok achter de deur stelt Charlotte Verkeyn hoopvol. 

Daarnaast ligt er ook een wetsvoorstel van de N-VA klaar om het plaatsen van bankautomaten in winkels opnieuw mogelijk te maken. Op die manier kunnen handelaars zelf een oplossing bieden en wordt de toegankelijkheid van cashgeld verder verbeterd. 

Politieke volharding

Na maandenlang aandringen is er dus eindelijk een vooruitgang in dit dossier. Charlotte Verkeyn, die de problematiek herhaaldelijk op de agenda zette en ministers hierover ondervroeg, is tevreden dat er een structurele oplossing komt. “Het is belangrijk dat mensen vlot toegang blijven hebben tot contant geld. Ik ben blij dat hier nu werk van wordt gemaakt,” aldus Verkeyn. Toch blijft ze het dossier van nabij opvolgen. “We moeten erop toezien dat de gemaakte afspraken worden nageleefd. Als blijkt dat de banken hun engagementen niet respecteren, zullen verdere stappen moeten gezet worden.”